Soda bread is something I usually associate with Ireland which I have very warm memories of. There are however also other types of it and one is proziaki, small breads coming from the Subcarpathia region of Poland where Gosia comes from.
Chleb na sodzie to coś, co zazwyczaj kojarzy mi się z Irlandią, z której mam bardzo miłe wspomnienia. Okazuje się jednak, że inny rodzaj takiego pieczywa to proziaki, malutkie chlebki z Podkarpacia, rodzinnych stron Gosi.
These small flat breads are very quick and easy to make. The name comes from another way to call soda bicarbonate – proza. Some words in Polish have suffix “-iak” added (“-iaki” for plural) to describe something made with the core word. For instance “guma” – “rubber” and “gumiaki” – “wellies”. This is similar.
According to the Wikipedia article they would normally get made on the steel surface of wood-fired tile oven. For obvious reasons I’m using a frying pan. I used the recipe from Dorota Smakuje blog(sources).
If you ever visit Poland and come to Sandomierz, a beautiful town near my home town, be sure to visit the main square or the small square where you can enjoy a bit sweeter (and eggless, and dairyless, as the person selling them claims) version of these beauties.
Planning
You’ll need ingredients and a frying pan. And a cookie cutter or a glass to cut them out.
Ingredients
- 250 ml kefir/soured milk/buttermilk – some dairy liquid
- about 10-12 g salt (about 2-2.5% of flour weight)
- 1 egg
- about 1 teaspoon sugar (we added half)
- 2 teaspoons baking soda
- about 500 g flour (it depends really, you might need more or less)
Preparation
- Whisk egg together with liquid, salt, sugar and soda
- Add flour and work it into the wet part of ingredients
- If the dough is well mixed, but still very sticky, add more flour. The dough will be very loose, but should not stick much
- Put your pan on medium heat. No oil is needed. Know your pan
- Transfer the dough onto well floured work surface and make sure it’s coated in flour
- Flatten it with your hands till it’s about 2 cm thick
- Cut out proziaki and put them on a pan to bake
- Bake on one side, then on the other, till they get golden-brown
- Set aside to cool a little bit
It’s that simple! You can eat them warm, you can let them cool down a bit. You can try it with some cream cheese and chives 🙂
Wersja polska
Te małe placuszki są bardzo proste i szybkie w przygotowaniu. Nazwa pochodzi od innej nazwy sody – prozy.
Według artykułu w Wikipedii tradycyjnie robi się je na rozgrzanej blasze pieca kaflowego. Z uwagi na brak pieca korzystamy z patelni. Przepis zaczerpnęliśmy z bloga Dorota Smakuje (źródła).
W ramach ciekawostki chciałbym Was zaprosić do Sandomierza, gdzie wśród wielu tradycji, powstałych na fali popularności Ojca Mateusza, oferowane są również proziaki w nieco słodszej wersji bez jajek i nabiału (tak mówił sprzedawca). Znaleźliśmy je na małym rynku i na głównym rynku.
Planowanie
Potrzebujesz składników i patelni. Przyda się wykrawacz ciastek lub szklanka, aby je powycinać.
Składniki
- 250 ml kefiru/zsiadłego mleka/maślanki – jakiś nabiałowy płyn
- około 10-12 g soli (mniej więcej 2-2,5% wagi mąki)
- 1 jajko
- około 1 łyżeczki cukru (my daliśmy pół)
- 2 łyżeczki sody oczyszczonej
- około 500 g mąki (zależy od tego, jak Ci wyjdzie ciasto, możesz potrzebować więcej lub mniej)
Przygotowanie
- Wymieszaj jajko z płynem, solą, cukrem i sodą
- Dodaj mąkę i wyrabiaj ciasto
- Jeśli ciasto jest dobrze wyrobione, ale wciąż klejące, dodaj jeszcze trochę mąki. Ciasto będzie luźne, ale nie powinno się zbytnio kleić
- Umieść patelnię na średnim ogniu. Nie potrzeba oleju. Znaj swoją patelnię
- Przełóż ciasto na dobrze obmączony blat i upewnij się, że jest dobrze oprószone mąką
- Rozpłaszcz ciasto dłońmi do grubości około 2 cm
- Wytnij proziaki i połóż na patelni do pieczenia
- Piecz na jednej stronie, a następnie na drugiej do uzyskania koloru złoto-brązowego
- Odłóż na chwilę na bok, aby nieco ostygły
To jest tak proste! Możesz jeść na ciepło, lub na zimno. Polecam z twarożkiem i szczypiorkiem 🙂